ျမန္မာကိစၥ ပင္ညဲ႐ိုးနဲ ့ယိုကိုတာ ေထာက္ခံမႈ ကင္တားနား ႀကိဳဆို

ဗုဒၶဟူး, 06 ေအာက္တိုဘာ 2010


ျမန္မာျပည္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈဆုိင္ရာ အထူးေကာ္မရွင္တခု ဖြဲ႕စည္းေရးကို ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကုိယ္စားလွယ္ေတြအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသူ ၂ ဦးက ေထာက္ခံတဲ့အေပၚ လက္ရွိ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ သူကိုယ္တုိင္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာသစ္ တေစာင္ကို ေအာက္တုိဘာလ တတိယပတ္တြင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ တင္ျပဖို႔ရွိၿပီး အဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈကို ရယူဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒီအထူးေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕စည္းၿပီး စုံစမ္းေရးကိစၥက လက္ေတြ႕ျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္ေလာက္ နီးစပ္ေနပါၿပီလဲ။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မစၥတာ ကင္တားနားနဲ႔ ဆက္သြယ္စံုစမ္း ေမးျမန္းထားတဲ့ ေနာ္႐ိႈးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ရာ ေရာက္မေရာက္ ကုလသမဂၢက ဦးစီးၿပီး အထူး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕စည္းေရးကို လက္ရွိ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနားက သူ႔ရဲ႕ တတိယေျမာက္ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္ကအျပန္ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လတြင္းက အဆိုျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအဆုိျပဳခ်က္ကုိ အဖြဲ႕၀င္ ၂၇ ႏုိင္ငံ ပါ၀င္တဲ့ EU တခုလံုး အေနနဲ႔ တလံုးတ၀တည္း ေထာက္ခံေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ အဆုိတင္သြင္းဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကုိယ္စားလွယ္ေတြအျဖစ္ အမႈထမ္းခဲ့ဖူးတဲ့ မစၥတာ ေပၚလုိ ဆာဂ်ီယို ပင္ညဲ႐ုိး (Paulo Sergio Pinheiro) နဲ႔ မစၥတာ ယုိဇုိ ယိုကုိတာ (Mr. Yozo Yokota) တို႔က EU နဲ႔ အာရွေခါင္းေဆာင္ေတြ ဘရပ္ဆဲလ္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႕ဆံုေနၾကတဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ကိုက္ၿပီး EU ႏုိင္ငံျခားေရး အႀကီးအကဲ မစ္စ္ ကက္သရင္း အက္ရွ္တန္ (Ms. Catherin Ashton) ကို စာေရး တိုက္တြန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

သူတို႔ ၂ ဦးရဲ႕ တိုက္တြန္းစာထဲမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ ျပင္းထန္လြန္းတယ္၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ပြားေနတယ္၊ စီမံကိန္းက်က်နဲ႔ အရပ္သားေတြကို ပစ္မွတ္ထားေနတာေၾကာင့္ ဒီလို ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး က်ဴးလြန္မႈေတြကို ႏုိင္ငံတကာက ဒီအတုိင္း ရပ္ၾကည့္မေနဘူးဆိုတာ၊ ဒီလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ျပစ္ဒဏ္မေပးဘဲ မသိက်ဳိးကၽြံ ျပဳေနတာေတြကို လက္မခံႏုိင္ဘူး ဆိုတာကို ျပသတဲ့ အေနနဲ႔ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းေရးကို EU အေနနဲ႔ ေထာက္ခံေၾကာင္း စစ္အစိုးရ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္မီ အတိအလင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အခုလို တိုက္တြန္းလိုက္တာကို လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားက ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။

မစၥတာ ကင္တားနား ကိုယ္တိုင္လည္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းေရးအတြက္ ပိုမိုခုိင္မာတဲ့ အေထာက္အထားအျဖစ္ အစီရင္ခံစာသစ္ တေစာင္ကို ခုလာမယ့္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔ နယူးေယာက္က ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ တင္ျပ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။

“က်ေနာ္တင္ျပမယ့္ အစီရင္ခံစာသစ္ထဲမွာ ျမန္မာျပည္ ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳကာလ လြတ္လပ္စြာ စုေ၀းပိုင္ခြင့္၊ ဖြဲ႕စည္းပိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာ ကိစၥေတြအျပင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လက က်ေနာ့္ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ပါ၀င္တဲ့ တရားမွ်တမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈ ကိစၥေတြကိုလည္း ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာကေန တဆင့္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈေတြနဲ႔အတူ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

အခုေလာေလာဆယ္ ဒီအစီရင္ခံစာကို လူသိရွင္ၾကား မထုတ္ျပန္ရေသးေပမဲ့ မၾကာမီ ထုတ္ျပန္ႏုိင္လိမ့္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕စည္းႏုိင္ေရး ကိစၥဟာ တကယ္ျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္ေလာက္ နီးကပ္လာၿပီလဲ ဆိုတာကေတာ့ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ သူ႔အစီရင္ခံစာသစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တံု႔ျပန္မႈအေပၚ မူတည္တယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

“ဒီကိစၥဟာ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ မျဖစ္မေန ေဆြးေႏြးရမယ့္ အေၾကာင္းအရာတခု ျဖစ္လာၿပီလို႔ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒါဟာ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ က်ေနာ္ အစီရင္ခံ တင္ျပမယ္။ အဲဒီေနာက္ အေထြေထြ ညီလာခံက ေလးနက္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တခုခုေတာ့ ခ်မွတ္ႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းဖို႔ကိစၥ ပါလာမလား ဆိုတာကိုေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။

“က်ေနာ္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာကို ျမန္မာစစ္အစိုးရ အပါအ၀င္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံေတြ ဘယ္လိုတံု႔ျပန္မလဲ ဆုိတာကို ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လို အဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံေတြက ေထာက္ခံၾကမလဲ ဆုိတဲ့အေပၚလည္း မူတည္ပါတယ္။ အင္အားႀကီးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ေထာက္ခံတယ္ဆိုရင္ တျခားႏုိင္ငံငယ္ေတြက လိုက္လာႏုိင္ပါတယ္။”

လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။


VOA