ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရာက္ရွိ

By ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္
....
ဓာတ္ပံု AP
ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥတာ ကယ္ဗင္ ရပ္ဒ္။ ဇြန္ ၆၊ ၂၀၁၁။ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖဳိးမႈေတြအတြက္ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံက ဘယ္လို အေကာင္းဆုံး ပံ့ပုိးေပးႏုိင္မယ္ဆုိတာ သိရေအာင္ ၃ ရက္ခရီး လာခဲ့တဲ့ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥတာ ကယ္ဗင္ ရပ္ဒ္ (Kevin Rudd) ဟာ မေန႔က ၾကာသပေတးေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေရာက္လာၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ၃ ရက္ၾကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြအျပင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ေရာ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တျခား ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြက ပုဂၢိဳလ္ေတြ NGO အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ပါ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥတာ ကယ္ဗင္ ရပ္ဒ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၃ ရက္ခရီးစဥ္နဲ႔ ေရာက္ေနေၾကာင္း ရန္ကုန္ ၾသစေၾတးလ် သံ႐ုံးကေန အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ေနပါၿပီ။ ၾကာသပေတး၊ ေသာၾကာနဲ႔ စေန ၃ ရက္ ေနမွာပါ။ သူဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ သမၼတ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္တို႔နဲ႔ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး၊ ပညာေရး ၀န္ႀကီးေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕မွာပါ။ ေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာရွိတဲ့ NGO အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ အဖြဲ႕မ်ဳိးစုံနဲ႔ေတြ႕ဖုိ႔ စီစဥ္ထားေပမဲ့ UNHCR နဲ႔ Save the Children အဖြဲ႕ေတြကေတာ့ အဓိက ပါပါတယ္။ ေနာက္ ေတြ႕ဖုိ႔ရွိတဲ့သူကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ။” လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ကတည္းက ေတာင္းဆုိေနတဲ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ အခု ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္း ထပ္ၿပီး ေတာင္းဆုိဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို မလာခင္မွာ မစၥတာ ရပ္ဒ္က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈေတြနဲ႔အတူ တုိက္႐ုိက္ထိေတြ႕ ဆက္ဆံဖို႔ပါ မူ၀ါဒ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာသမၼတသစ္ အပါအ၀င္ ၀န္ႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔အျပင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပါ ေတြ႕ဆုံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

“မနက္ျဖန္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးရဲ႕ ေနအိမ္မွာ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ သူနဲ႔ပါလာတဲ့ အဖြဲ႕နဲ႔ လက္ခံေတြ႕ပါမယ္။ ေန႔လယ္ပုိင္းမွာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ ဗဟုိအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ မပါပါဘူး။ အခုထိ က်ေနာ္တုိ႔ CEC ကုိ ဖိတ္ထားတာ မရွိပါဘူး။”

အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရ ဦးအုန္းႀကိဳင္ ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အင္အားစုပါတီ၊ တုိင္းရင္းသားနဲ႔ တျခားပါတီ တခ်ဳိ႕က ေခါင္းေဆာင္ေတြကုိေတာ့ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ အဖြဲ႕ဟာ ေရႊေတာင္ၾကားက ၾသစေၾတးလ် သံအမတ္ႀကီး ေနအိမ္မွာ ေတြ႕ဆုံဖုိ႔ စီစဥ္ထားတယ္လို႔ NDF ပါတီက ဦးခင္ေမာင္ေဆြက ေျပာပါတယ္။

“၂ ရက္ေန႔ ၂ နာရီ ေတြ႕မယ္ဗ်။ က်ေနာ္တုိ႔ပါတီကေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ ေဒါက္တာသန္းၿငိမ္း ပါမွာေပါ့။ တျခားပါတီကေတာ့ ဘယ္သူေတြ ဖိတ္ထားလည္း မသိဘူး။ တုိင္းရင္းသား ပါတီေတြလည္း ပါလိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။ ထုံစံအတုိင္း ဆုံတာမ်ားတာေတာ့ ၅ ပါတီေလာက္ေတာ့ ဖိတ္တယ္ဗ်။ တုိင္းရင္းသားေတြေရာ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ေရာေပါ့ေလ။

“အဓိကကေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္စိန္ ေပးထားတဲ့ ကတိက၀တ္အတုိင္း ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးတို႔၊ လယ္ယာက႑ ျမႇင့္တင္ေရးတုိ႔ကို တကယ္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပ့ါမလားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းေပါ့၊ က်ေနာ္တုိ႔က ဒါကို ဘယ္လုိျမင္သလဲေပါ့၊ ပါတီေတြက၊ ဒါပဲေမးမွာပါ။ အဲဒါေတြ က်ေနာ္တို႔ ေျဖေပးရမွာေပါ့။ ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ဟာေတြေပါ့၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးေရးကိစၥ၊ နယ္စပ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥ၀ိစၥေတြလည္း ေမးရင္ က်ေနာ္တုိ႔က ေျဖေပးရမွာပါ။

“က်ေနာ္တုိ႔ဘက္ကေတာ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈ ျပန္႐ုပ္သိမ္းေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိထားတာကုိး။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းျပရမွာေပါ့ဗ်ာ။ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥလည္း က်ေနာ္တို႔ ရွင္းရမွာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါကေတာ့ သူေျပာတုိင္းလည္း ျဖစ္မယ္၊ မျဖစ္ဘူးဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔က တာ၀န္ ဘယ္ခံႏုိင္မလဲ။ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာဖုိ႔ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ အခ်ိန္ယူရမွာေပါ့။ ဒါေတြေျပာရမွာပါ။”

မစၥတာရပ္ဒ္ရဲ႕ အခုခရီးစဥ္ဟာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အလက္ဇႏၵား ေဒါင္းနား (Alexander Downer) သြားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၉ ႏွစ္အတြင္း ဒါဟာ ပထမဆုံး ၾသစေၾတးလ် အဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးတဦး ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာေရာက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအတြက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနား (Mr. Tomas Ojea Quintana) အဆုိတင္သြင္းခဲ့တဲ့ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ စစ္ေဆးဖို႔ ကိစၥကုိ မစၥတာရပ္ဒ္ လက္ထက္မွာ ၾသစေၾတးလ်က ပထမဆုံး ေထာက္ခံခဲ့သလုိပဲ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ၾသစေၾတးလ် လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး မစၥတာ ခရစ္စ္တုိဖာ ဆီဒုိတီ လက္ထက္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျမန္မာအရာရွိေတြအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အလုပ္႐ုံ သင္တန္းေတြ ပထမဆုံး စတင္ ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့တာမို႔ အက်ဥ္းဦးစီးဌာန၊ ရဲနဲ႔ တရားဥပေဒေရးဆုိင္ရာ အရာရွိ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း တက္ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္။

VOA